* Novruz Türklərin Ergenekondan ayrıldığı gündür.
* Novruz, Türk varlığı və dirilmə bayramıdır.
* Novruz türklər üçün bir dəmirçi bayramıdır.
* Novruz türklər arasında 4650 illik bir ənənədir.
* Novruz, Həzrət Əlinin anadan olduğu gündür.
* Novruz, Tanrının dünyanı gecə ilə gündüzün bərabər olduğu bir vaxtda yaratdığı gündür.
* Novruz türklər üçün bir bahar bayramıdır.
* İran və Əfqanıstan təqvimlərinə görə Novruz rəsmi Yeni ildir.
«Ergenekon yurdun adı,
Börteçene qurdun adı,
Dörd yüz il durdun haydı,
Çıx, ey yüz min mizrağımız … «
(Ziya Gökalp)
Xalqlar tarix boyu müxtəlif təqvimlərdən istifadə etmişlər. İslamdan əvvəl 12 Heyvan Türk Təqvimindən istifadə edən Türk milləti, Hicri, Rumi və Qriqoriyan təqvimlərindən zaman zaman istifadə edərək günümüzə gəlib çatmışlar.
İslam dünyasında Hicri təqviminin başlanğıcı Yeni il olaraq qəbul edilən Məhərrəm ayının ilk günüdür.
Qərb dünyasında Qriqoriyan təqviminin başlanğıcı yanvarın ilk günüdür.
Türk dünyasında Novruzun qeyd edildiyi 21 Mart, 12 Heyvanla Türk Təqviminin başlanğıc günüdür.
Novruzda yeni ilə girmək həyəcanı ilə Türk dünyasında müxtəlif tədbirlər və bu günü qeyd etmə mərasimləri keçirilir.
Əbülqazi Bahadır xan, “Şecere-i Tərakime” adlı əsərində Ergenekon əfsanəsindən bəhs edir və Türklərin 400 il boyunca hər tərəfdən yüksək dağlarla əhatə olunmuş Ergenekon adlı bir vadidə qaldıqlarını və dəmir dağı əridib geri döndüklərini yazır. Baharın başladığı 21 Martda ata yurdlarına və öz azadlıqlarına qovuşurlar.
21 Mart Türklərin dəmir dağları əridərək qurtuluşa çatdığı gündür.
4500 ildir ki, 21 Mart Türk Dünyasının müxtəlif yerlərində «Dəmirçi Şənliyi, Ergenekon Şənliyi, Boz Qurd Şənliyi, Çağan Bayramı, Yeni Tətil, Yeni Gün, Sultan Nevruz, Nevruz, Bahar Şənliyi və Mart Tətili» olaraq qeyd olunur.
21 Mart təbiətin canlandığı və baharın gəldiyi gündür. Kaşgarlı Mahmud, məşhur “Divan-u Lügati’t Türk” əsərində Novruz haqqında bunları söyləyir:
“Yeni gündən sonrakı bahar ayı Oğlaq bürcü ayı, ondan sonrakı ay Böyük Oğlaq ayı adlanır. İnsanlar və bütün canlılar Novruzla birlikdə canlanır. Novruz xoşbəxtliyin anasıdır, bolluq və sevinc mənbəyidir. Buna görə insanlar bir-birlərinə ürəklərini açır və sevinclərini səxavətlə göstərirlər. «
11-ci əsrdə Nizamülmülk məşhur “Siyasətnamə” əsərində Səlcuqlu hökmdarlarının saraylarının qapılarını Novruz günündə xalqa açdıqlarını və xalqla bir araya gəldiklərini, onlarla birlikdə qeyd etdiklərini və ziyafət verdiklərini qeyd edib.
Baharın gəlişi və yeni il kimi qeyd olunan bu gündə kədərlər unudulur, qardaşlıq və birlik hissi ön plana çıxır, oyunlar oynanır, şənliklər təşkil olunur və Nevruz yeməkləri bişirilir. Şənliklərdə yandırılan Novruz tonqalının üstündən tullanırsınız və Ergenekondan ayrılmaq gününü xatırlaaq üçün çəkiclə zindana vururlar. Yaz təmizliyinə Novruz gələndə başlayırlar, evlər təmizlənir, ətraf təmizlənir, ağaclar budanır.Günümüzün müasir dünyasında bir çox mədəniyyət və inancın yoxa çıxdığını və yox olmağa meyilli olduğunu görürük. Bizi özümüzə çevirən milli dəyərlərimizi və əcdadlarımızın mirasını qorumalıyıq. Yaşadığımız və millətimizi millət edən mənəvi dəyərlərə, adət və ənənələrə və mədəni elementlərə sahib olduğumuz müddətdə yaşaya bilərik.
21 Mart Novruz gününü qorumalıyıq və bu xoşbəxt günü mənimsəyərək separatizmə alət edənlərə icazə verməməliyik. 21 Mart siyasi gün deyil və separatçı xainlərin günü ola bilməz. Türkün əsl bayramıdır. Novruz yaxın qohumlar tərəfindən qeyd olunan bir tətildir. Bu günü qeyd edən digər irqlərə hörmət etməliyik, lakin onların separatizmlə məşğul olmasına icazə verməməliyik. Onların da başqalarına hörmət etməli olduqlarını ifadə etməliyik.
Ahmet YANAR, Yazar
