Qadınlar kişilərə nisbətən daha yetənəklidirlər

Qədim bir türk atalar sözündə deyilir: «Oğul ananın oğludur». Bu atalar sözünü Mahmud Kaşğarlı «Divani lüğəti Türk» əsərində qeydə alıb. Müasir elm bu türk deyimini sübut etməkdədir. Diqqətinizə qadın və kişilərdə olan xromosomların yeni insanda necə əks olunmasını əks etdirən bir yazını çatdırırıq.

«Uşaq ana bətnindəykən təlim görür və hər şeyi dərk etməyə başlayır. Ananın taxdığı bəzək əşyalarını, dava-dalaşlarını, sıxıntılarını, hətta yemək yeyərkən aldığı həzzi hiss edir». Bunu türkiyəli Camalnur Sarqut yazıb.

Bilik, məlumat genləri, anadan keçir.

İnsanlarda təxminən 40.000 genin 24.000 şüurlu inkişafı üçün məsuliyyət daşıyır. İnformasiya genlərinin X xromosomunda sıx olduğunu müəyyən edən elm adamları, insanlar bu genlərdən birini kişiləri meydana gətirən Y xromosomunda tapmamışlar.

Ulm Universitetinin alimi Horst Hameister, kişilərin zəka səviyyəsinin bu səbəbdən qadınlardan daha aşağı olduğunu və zehni narahatlıqlara daha çox meylli olduqlarını söyləyib.

Kişilərdə yalnız bir X xromosomunun olduğunu deyən Hameister, bu xromosomdakı zəka genlərinin birləşməsi yaxşı olmadığı təqdirdə kişilərin ağıllı olma ehtimalının az olduğunu söylədi.

Qadınlarda iki X xromosomunun olduğunu deyən Hameister, ikinci X xromosomunda çatışmazlıq olduğunu söylədi.

QADINların oğlan uşaqlarını qəzəbləndirmək üçün söylədiyi «Uşağım zəkaca mənə çəkib» sözü elmi surətdə sübut edildi.

Ulm Universitetində edilən bir araşdırmada, bütün zəka genləri qadınlar tərəfindən ötürülən X xromosomundadır.

На изображении может находиться: один или несколько человек

DİGƏR FAKTORLARA TƏSİRİ

Zəkanın inkişafında mədəniyyət, təhsil və təhsil imkanları kimi ekoloji amillərin mühüm rol oynadığını bildirən Hameister, bu amillərin əsrlər boyu kişilərin marağında olduğunu və qadınların iş həyatında isə az rol oynadığını diqqətə çatdırdı.

Hameister qadınların universitetlərdən kişilərə nisbətən daha yüksək qiymətlər aldıqlarını söylədi, lakin magistr dərəcələrini davam etdirən və akademik karyera quran qadınların sayı çox azdır.

Cinsi xromosomların insan zəkası ilə əlaqəsi mübahisə yaradır!

Çıxışında Harvard Universitetinin rektoru Lawrence Summers, qadınların elmi araşdırmalara kişilərdən daha az meylli olduğunu irəli sürərək, böyük bir fırtınanı qopardı. Bundan sonra insanda X xromosomunun ardıcıllığı həll olundu. Xromosomlar haqqında yeni tapıntılar nəsillər arasında pertseptual fərqlərin yaranmasında genlərin rolu ilə bağlı vacib açıqlamaları da əhatə edir. Genetik fərqlər ilk baxışdan qadınların xeyrinə işləməsinə baxmayaraq, X xromosomunun genetik rekombinasiyası zamanı meydana gələn permutations, kişilərin super zəkanın inkişaf etdirmə ehtimalını artırır.

На изображении может находиться: 1 человек, текст

Emosionallıq və siyasət tez-tez cinslər arasında zəka və qavrayış fərqlərindəki müzakirələrə müdaxilə etsə də, bir şey dəqiqdir: 300 milyon il əvvəl ilk məməlilərimizlə yollarımızı bölüşdüyümüzdən X və Y xromosomları fərqli genetik vahidlər olaraq mövcud olmuşdur. Y xromosomu sperma istehsalına və bir sıra oxşar kişilik xüsusiyyətlərinə nəzarət etmək kimi məhdud bir funksiyaya malikdir.

Gen tərkibi daha zəngin olan X xromosomu, bəlkə də 23 xromosom arasında ən çox tədqiq ediləndir. Tərkibindəki genlərdə meydana gələn mutasiyalar, kişiləri 300-dən çox genetik xəstəliklərə meyllidir. Bunlara rəng korluğu, əzələ distrofiyası və 200-dən çox beyin pozğunluğu daxildir.

İnsanlar arasındakı cinsi fərqlər cinsiyyət xromosomlarını təyin edir. Qadın hər iki valideyndən bir X xromosomunu miras aldığı halda, kişi anasından bir X xromosomu və atasından bir Y xromosomu götürərək doğulur. X xromosomundakı 1098 gendən yalnız 54-də Y xromosomunun funksional qarşılığı var. Bu balanssızlıq səbəbindən tədqiqatçılar Y xromosomunu genetik olaraq «silikləşmiş» olaraq xarakterizə edirlər.

Bu kiçilən xromosomun, genetik sürprizlərlə ayaqlaşması daha çətindir. Məsələn, bir qadında X əlaqəli bir gen mutasiya edildikdə, ikinci X xromosomundan ehtiyat bir gen ilə əlavə edilə bilər. Bir kişi əlaqəli bir gen mutasiyası meydana gəldikdə, Y xromosomu heç bir şey edə bilməz.

Beynimiz X xromosomu ilə əlaqəli disfunksiyalara daha həssasdır.

Almaniyanın Ulm Universiteti insan genetikası üzərində işləmişdir. Horst Hameister və komandası bütün beyin xəstəliklərinin 21 faizinin X xromosomu ilə əlaqəli gen mutasiyaları ilə əlaqəli olduğunu göstərdi. Hameisterin fikrincə, mutasiyalar zəkaya zərər verə biləcəyi üçün bu genlərin də kəşfiyyatın formalaşması ilə əlaqəsi olmalıdır.

Avstraliyanın Newcastle Universitetinin tibbi genetika professoru Gillian Turner, X xromosomunu zəkanı meydana gətirən genlərin toplandığı hovuz olaraq görür: «Əgər bir genin populyasiyaya sürətlə yayılmasını istəyirsinizsə, onu X xromosomuna qoymalısınız. Tarixdə ən sürətli inkişaf edən və yayılan insan özəlliyi, elə özüdür.”

X xromosomunda bir nəsildən digərinə nəslin ötürülməsinə imkan verən fövqəladə bir sistem var. Atanın X xromosomu ilə əlaqəli genlərin hamısını qızına keçir, oğul X əlaqəli genləri anasından alır.

Hameisterin sözlərinə görə, bu sistem kişiləri X xromosomu ilə əlaqəli bir sıra xəstəliklərə daha həssas edir; həm də bəzi mutasiyalar vasitəsilə zəka spektrinin zirvəsinə çatmağa imkan verir: “Qadınlar ümumi kəşfiyyat testlərində kişilərdən daha uğurlu olurlar. Bununla birlikdə, IQ 135 və daha yüksək olan kişilərin sayı qadınların sayından daha çoxdur. Təbii ki, əqli geriliyi olan kişilər də var.”

X xromosomunun genetik zənginliyi və İQ-dəki rolu barədə müzakirələr hələ də davam edir. Zəka elə xüsusiyyətdir ki, tək bir genə qoşulmur. Ancaq son vaxtlara qədər hormonlar və ətraf mühit amillərinin genlər arasındakı zəka fərqlərini təyin edəcəyi düşünülürdü. Yeni tapıntılar fonunda genlərin bu mövzuda daha təsirli bir rol oynaya biləcəyi aydınlaşdı.

Alimlərin sözlərinə görə, kişilərin Y xromosomu qadınların X xromosomunun kiçik bir hissəsidir. Bu xromosom (Y) təkamül prosesində genlərin yalnız 10% -də qalıb. Bununla yanaşı, onların sözlərinə görə, qadınlar kişilərdən fərqli olaraq döllənmə olmadan çoxala bilərlər.

Rusiya Elmlər Akademiyasının N.İ.Vavilov adına Ümumi Genetika İnstitutunun aparıcı elmi əməkdaşı, Texasın (ABŞ) А&М Universitetinin professoru Konstantin Krutovskinin izahatına görə, bu, bu qadınların tam bir xromosom dəstinə malik olması ilə əlaqədar olaraq mümkündür.

Нет описания фото.

«Bu, kişilərin uşaq dünyaya gətirmək üçün reproduktiv strukturlarının olmaması ilə bağlıdır» — deyə genetik bildirib.

«Odur ki, əgər kişilər hansısa səbəbdən yoxa çıxsalar, qadınlar hipotetik olaraq partonogenetik artıma keçə bilərlər. Bu zaman qadınlar haploid gametlərin formalaşması zamanı meyoz bölünmə keçməmiş yumurta hüceyrəsindən istifadə edəcək. Bu cür yumurta hüceyrələrində yalnız ananın dəqiq surəti yarana bilər: ana yalnız qız uşaqları doğa bilər» — Krutovski əlavə edib.

Doğrudur, genetiklərin bu bəyanatı klerikalların etirazına səbəb olub. Başda xristianlıq və islam olmaqla, dinlər ilk insanın kişi (Adəm) olduğunu və ilk qadının (Həvva) kişinin qabırğasından yarandığını iddia edirlər. Genetiklərin dünyanın dişi əsaslı olmasını və erkəyin də dişidən yarandığını isbat edən bu açıqlaması, dindarların min illərlə bəşəriyyətin yaranmasına dair inanclarını alt-üst edir.

Fedai.az Araşdırma Qrupu

Bu xəbəri paylaşın: