REX İA YAZIR: Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, bu ilin may ayında Dağlıq Qarabağdakı döyüş əməliyyatları bitdikdən sonra Azərbaycanın nəzarətinə keçən Şuşa şəhərinə səfər edəcək.
Səfər üçün bu tarix təsadüfən seçilməyib. Ərdoğan özü də 2021-ci il may ayının 12-də bitəcək Ramazan ayından sonra Şuşaya gedəcəyini söyləyib. May ayında ermənilər ənənəvi olaraq Azərbaycanla müharibədəki qələbə gününü qeyd edirdilər. 1994-cü ildə atəşkəsin imzalanması ilə başa çatan müharibədə 8 May 1992-ci il gecə, Komandos ləqəbli Arkadi Ter-Tadevosyanın (31 mart 2021-ci ildə vəfat etdi, Şuşa itirildikdən 4 ay sonra) daxil komandanlığı altında olan «Qarabağ özünümüdafiə qüvvələri» Şuşanı zəbt etdi. Şəhər üzərində nəzarəti ələ keçirməklə erməni tərəfi əlverişli bir strateji vəziyyətə gətirildi, Xankəndə (Stepanakertə) edilən kütləvi hücumlar dayandı, erməni qüvvələri Laçını ala bildilər və Ermənistanla birbaşa əlaqəni təmin etdilər.
Buna görə də Ərdoğanın may ayında Şuşaya səfəri ilk növbədə Ramazan ayının sonu ilə deyil, ermənilərə qələbə simvolunun həqiqətən itdiyini nümayiş etdirmək istəyi ilə əlaqələndirilir. Türkiyə prezidentinin Şuşini ziyarət etmək istəyi ilə bağlı vəziyyət, bu yaxınlarda (2020-ci ilin noyabrında) Şimali Kiprin Türk kurortuna — Mağusa şəhərindəki Varoşa məhəlləsinə etdiyi səfərə çox oxşayır.
1974-cü ildə adaya əsgər endirən Türkiyə, Rumlara şəhəri tərk etməsi üçün bir gün vaxt verdi. Varoşa 46 il boyunca həm türklərin, həm də yunanların ziyarətləri üçün qapalı idi. 1984-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qərarı ilə Varoşanın oradan qaçqın olmayan insanlar və ya onların nəsli tərəfindən məskunlaşmasının qadağan edilməsinə qərar verilmişdi.
Keçən il Kiprin tanınmamış hissəsində keçirilən prezident seçkiləri zamanı da Ərdoğan Varoşanı ziyarət etmək və orada piknik etmək niyyətində olduğunu bildirmişdi. Seçkiləri Türkiyə prezidentinin dəstəklədiyi namizəd — Ersin Tatar qazandı və Ərdoğan sözünə əməl etdi, Varoşada bir gəzinti təşkil etdi.
Bu səbəbdən Şuşanı ziyarət etmək niyyətinin yalnız sözlər olmadığını düşünmək lazımdır. Ermənistan bu səfərə hazırlaşmalı, hər təxribat ehtimalını hesablamalı, bu səfərin verə biləcəyi maksimumu sıxmağa çalışmalıdır.
Mənbə: REX İA, Simon Karaxanyan